عمّان شاعر اهل بیت - بخش نخست: زندگینامه
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهههای پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که دربارهی زندگی و شعر او پژوهشهای چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهندهای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونههایی از شعر او را چاپ کرده، زندهیاد خلیل سازگار، نویسندهی «تذکره‌ی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گویندهی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهههای پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که دربارهی زندگی و شعر او پژوهشهای چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهندهای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونههایی از شعر او را چاپ کرده، زندهیاد خلیل سازگار، نویسندهی «تذکره‌ی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گویندهی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...
عمّان شاعر اهل بیت - بخش دوم: آثار
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید 2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نیریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نیریز داشته است. عمان چنانکه گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی مینماید که وی آبادیهای پیرامون نیریز، چشمهساران و لایها و آبرودها و تنگهها و کاریزها و کوه ها و دشتهای نیریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نیریز همّت کرده باشد. میگویند خانم مهرنوش معانی،...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید 2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نیریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نیریز داشته است. عمان چنانکه گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی مینماید که وی آبادیهای پیرامون نیریز، چشمهساران و لایها و آبرودها و تنگهها و کاریزها و کوه ها و دشتهای نیریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نیریز همّت کرده باشد. میگویند خانم مهرنوش معانی،...
ابداعیه یا قصیده ابداعیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ابداعیه یا قصیده ابداعیه: قصیده اى عرفانى است، شاملِ 171 بیت عربى درباره موضوعات عرفانى از قبیل تجلى ذات و صفات به نور پیامبر اکرم (ص)، نفى اشتراک معنوى و لفظى در حقیقت وجود و صفات کمالى و توحید ؛ اشاره به استواء رحمت رحمانى و سرّ اختلاف اعیان حقایق کونیه ؛ اشاره به سرّ بعثت انبیاء و ... للّه حمدالعالمین جمیعها و اللّه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ابداعیه یا قصیده ابداعیه: قصیده اى عرفانى است، شاملِ 171 بیت عربى درباره موضوعات عرفانى از قبیل تجلى ذات و صفات به نور پیامبر اکرم (ص)، نفى اشتراک معنوى و لفظى در حقیقت وجود و صفات کمالى و توحید ؛ اشاره به استواء رحمت رحمانى و سرّ اختلاف اعیان حقایق کونیه ؛ اشاره به سرّ بعثت انبیاء و ... للّه حمدالعالمین جمیعها و اللّه...
عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
شرح احوال عبدالحسین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » عبدالحسین نیریزی(فرزند علی) »
عبدالحسین نیریزى، فرزند على، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزده هجرى قمرى است. نسخه اى از تحفه الزائر علامه محمدباقر مجلسى (متوفى 1110 یا 1111 ه . ق.) به قلم او در دست است. تحفه الزائر: به قلم نسخ و تاریخ 1231 ه . ق.، عنوان ها با جوهر سرخ نوشته شده، بالاى برخى کلمات، خط سرخ کشیده شده و برگه اى اوّل و آخر فرسوده است. این اثر به شماره ردیف 1196 و شماره ثبت...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » عبدالحسین نیریزی(فرزند علی) »
عبدالحسین نیریزى، فرزند على، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزده هجرى قمرى است. نسخه اى از تحفه الزائر علامه محمدباقر مجلسى (متوفى 1110 یا 1111 ه . ق.) به قلم او در دست است. تحفه الزائر: به قلم نسخ و تاریخ 1231 ه . ق.، عنوان ها با جوهر سرخ نوشته شده، بالاى برخى کلمات، خط سرخ کشیده شده و برگه اى اوّل و آخر فرسوده است. این اثر به شماره ردیف 1196 و شماره ثبت...
شرح احوال ابوالقاسم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ابوالقاسم نیریزی(فرزند محمدتقی) »
ابوالقاسم فرزند محمدتقی، از خوشنویسانِ سده سیزده هجری قمری است. با توجه به نام پدرش و تاریخ زندگی او، می‌توان احتمال داد که او فرزند محمدتقی خوشنویس و برادر محمدحسین نیریزی باشد. تنها اثری که از او در دست است، صحیفه سجادیه‌ای است که در سال ۱۲۲۴ ه. ق. کتابت کرده است. صحیفه سجادیه: نیم ربعی (۵ / ۱۱ × ۱۸ سانتی‌متر)، ۱۴۴ برگ و هر صفحه ۲۲ سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز و ترجمه به قلم نستعلیق کتابت خفی خوش،...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ابوالقاسم نیریزی(فرزند محمدتقی) »
ابوالقاسم فرزند محمدتقی، از خوشنویسانِ سده سیزده هجری قمری است. با توجه به نام پدرش و تاریخ زندگی او، می‌توان احتمال داد که او فرزند محمدتقی خوشنویس و برادر محمدحسین نیریزی باشد. تنها اثری که از او در دست است، صحیفه سجادیه‌ای است که در سال ۱۲۲۴ ه. ق. کتابت کرده است. صحیفه سجادیه: نیم ربعی (۵ / ۱۱ × ۱۸ سانتی‌متر)، ۱۴۴ برگ و هر صفحه ۲۲ سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز و ترجمه به قلم نستعلیق کتابت خفی خوش،...
شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نیریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نیریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نیریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نیریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...
مرقعات و قطعات(اثر میرزا احمد نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
در این قسمت به معرفىِ اجمالى مرقعات و قطعاتى که توسط میرزااحمد پدید آمده است مى پردازیم و به جهت اختصار از ذکر جزئیات خوددارى مى کنیم. 1ـ مرقع خط: نیم ورقى (21 × 32 سانتىمتر)، 24 رقعه، به قلم نسخ کتابت ممتاز، به تاریخ 1115 تا 1134 ه . ق.، شامل قطعات مختلف متصل به هم که به تفاوت بین 5 تا 29 سطر کتابت دارد. این قطعات، شاملِ ادعیه، روایات، چند سطر از آثار اصمعى، دوازده...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
در این قسمت به معرفىِ اجمالى مرقعات و قطعاتى که توسط میرزااحمد پدید آمده است مى پردازیم و به جهت اختصار از ذکر جزئیات خوددارى مى کنیم. 1ـ مرقع خط: نیم ورقى (21 × 32 سانتىمتر)، 24 رقعه، به قلم نسخ کتابت ممتاز، به تاریخ 1115 تا 1134 ه . ق.، شامل قطعات مختلف متصل به هم که به تفاوت بین 5 تا 29 سطر کتابت دارد. این قطعات، شاملِ ادعیه، روایات، چند سطر از آثار اصمعى، دوازده...
زندگینامه درویش طریقی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » درویش طریقی »
زندگانی مردم ایران از دیرباز، از هنگامی که زردشت گات‌ها را سرود و در دوره‌ی اسلامی از روزگارانی که رودکی، پدر شعر فارسی دری، چکامه ساخت و چنگ نواخت تا امروزین‌روز، به شعر و ترانه آمیخته است به گونه‌ای که می‌توان گفت شعر و ترانه‌سرایی، سنّت فرهنگی ماست. اگر دفتر زندگی مردم این مرز و بومِ نجیب را برگ بزنیم، می‌بینیم که بیشترینه‌ی مردم ما در درازنای زندگی خود، کم و بیش سرودن را آزمون و تجربه کرده‌اند. میزان و...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » درویش طریقی »
زندگانی مردم ایران از دیرباز، از هنگامی که زردشت گات‌ها را سرود و در دوره‌ی اسلامی از روزگارانی که رودکی، پدر شعر فارسی دری، چکامه ساخت و چنگ نواخت تا امروزین‌روز، به شعر و ترانه آمیخته است به گونه‌ای که می‌توان گفت شعر و ترانه‌سرایی، سنّت فرهنگی ماست. اگر دفتر زندگی مردم این مرز و بومِ نجیب را برگ بزنیم، می‌بینیم که بیشترینه‌ی مردم ما در درازنای زندگی خود، کم و بیش سرودن را آزمون و تجربه کرده‌اند. میزان و...
شرح احوال و زندگانی عمان نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد. ...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد. ...